W dobie pandemii wirusa SARS-CoV-2 wielu przedsiębiorców zostało zmuszonych do zwolnienia części pracowników, jak również istnieje prawdopodobieństwo, iż część z nich nie wykonuje aktualnie należycie swoich obowiązków wynikających z kodeksu pracy dopuszczając się np. opóźnień w wypłacie wynagrodzenia. Cokolwiek nałożenie mandatu na pracodawcę będącego osobą fizyczną nie jawi się dla inspektora pracy jako szczególnie kłopotliwe, to jednak gdy pracodawcą jest osoba prawna pewne trudności z wyznaczeniem osoby której taki mandat można wręczyć mogą się pojawić.
Zgodnie z prawem mandat może być nałożony na pracodawcę (osobę fizyczną) lub osobę działającą w imieniu pracodawcy, gdyż wykroczenia stypizowane np. w art. 281 czy art. 282 kp mogą zostać popełnione przez osobę, na której ciąży obowiązek realizacji uprawnień pracowniczych w nim wskazanych.
Chcąc zatem nałożyć mandat na prokurenta samoistnego spółki z o.o. należy najpierw ustalić, czy w sprawach z zakresu prawa pracy jest on osobą działającą w imieniu pracodawcy. Dzieje się tak dopiero wówczas, gdy ciąży na nim obowiązek realizacji uprawnień pracowniczych. Sposób reprezentacji pracodawcy w sprawach z zakresu prawa pracy określony w art. 31 KP ma bowiem pierwszeństwo przed regulacjami prawa spółek.
Tym samym w stosunkach pracy reprezentacja pracodawcy będącej spółka kapitałową nie musi być tożsama z reprezentacją wynikająca z wpisów do Krajowego Rejestru Sądowego i może to być ukształtowane odmiennie. Powyższe potwierdza orzecznictwo Sądu Najwyższego chociażby w uchwale z dnia 5.3.1996 r., I PZP 2/96.
W konsekwencji spółka z o.o. może być reprezentowana w sprawie z zakresu prawa pracy przez osobę wyznaczoną na podstawie art. 31 kodeku pracy, a nie prokurenta.
Warto także wskazać, iż przyjęcie mandatu z rąk Inspektora pracy może stanowić jednoczesne przyznanie się do winy. Mandat karny przyjęty staje się bowiem prawomocny, co oznacza, że po przyjęciu takiego mandatu możliwości udowodnienia, że czynu karalnego nie popełniono są niskie. Mandaty prawomocne, a więc przyjęte mogą być kwestionowane wyłącznie w trybie przewidzianym w art. 101 kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia. Przyjmując mandat należy mieć jednak na uwadze, iż katalog powodów nadzwyczajnego uchylenia mandatów wcale nie jest szeroki i kwestia sprawstwa w ogóle na tym etapie nie jest badana.
Jeśli zatem jesteś prokurentem samoistnym spółki kapitałowej, członkiem zarządu takiej spółki albo osobą, na którą inspektor pracy planuje być może nałożyć mandat zastanów się dwa razy czy rzeczywiście taki mandat powinieneś przyjąć, a jeśli nie jesteś tego pewny skontaktuj się z nami postaramy się niezwłocznie rozwiać Twoje wątpliwości.